Euskadik espetxeen transferentzia bere gain hartu baino egun bat lehenago, Eusko Legebiltzarrak argi berdea eman dio Aukerak gizarteratzeko agentzia sortzeko Legeari. Erakunde horren eraketa erabakigarria da Eusko Jaurlaritzak hiru euskal espetxeetan ezarri nahi duen espetxe-eredua praktikan jartzeko, eta EAJ-PNVren babes irmoa du. "Bihar, urriak 1, Euskadik bere gain hartuko du espetxeen transferentzia. Gai erabakigarria da, eta Gernikako Estatutuaren bi artikulu ditu: 10.14 artikulua eta 12.1 artikulua. Bihar egun garrantzitsua izango da, eredu bat aldatzeko aukera izango dugulako, ezagutzatik eta hurbiltasunetik kudeatzeko. Espetxe-sistema humanizatzeko aukera izango dugu. Eta prest gaude. Euskadi eta bere erakundeak prest daude", adierazi du Laura Perez Borinaga legebiltzarkideak Aukerak proiektuaren defentsan.

Jeltzaleak gogora ekarri duenez, politika berri horren oinarrian dauden printzipioak Eusko Legebiltzarrak berak 2019ko martxoan onartutakoak dira, eta horiek berreziketa, gizarteratzea eta askatasunik gabeko pertsonak prestatzea baino ez dira. Perez Borinagak bigarren aukerak izateko eskubidea lehenetsiko duen gizarte bat eskatu du "delitu bat egin eta ezarritako baldintzak betetzen dituenarentzat". "Guretzat, ez da aukera bat errehabilitazioa aparteko aukeren mende egotea, ezta gizarte gisa birgizarteratzearen, zaharberritzearen eta berdintasunaren aurkako kontzeptuek gidatzea ere, hala nola gorrotoa, mendekua edo konfiantzarik eza". Hori dela eta, Aukerak agentziak presoen gizarteratzea eta laneratzea ahalbidetzeko beharrezkoak diren tresnak eskaintzea eskatu du. "Gizarteratzeko Euskal Agentzia bitarteko instrumental malgu eta moldakorra da, prestakuntzaren eta laneratzearen bidez bigarren aukerak errazteko. Eredu hori ez da oinarritzen zigorra bete bitartean okupazio hutsa izatean, baizik eta gizarteratzeko eta laneratzeko ibilbideak definitzean".

Bere hitzaldian, Pérez Borinagak Fiodor Dostoyevski idazlearen hitzak ekarri ditu gogora; izan ere, bost urte kontzentrazio-esparru batean eman ondoren, "Gizartearen zibilizazio-maila presoekiko tratuaren arabera neurtzen da" esan zuen. Gaur, ia bi mende geroago kartzeletan "askotan, aukerak falta dira, estigmatizazioa handia da eta eskuzabaltasuna falta da ulertzeko pertsona guztiok dugula bigarren aukera bat izateko eskubidea, eta ez da ahaztu behar askok ez dutela lehen aukera izan”. Zentzu horretan, Maixabel Lasak emandako adibideari balioa eman dio ordezkari jeltzaleak; izan ere, pelikularen estreinaldia dela eta, gaurkotasun handia du, adiskidetasuna, damua eta barkamenerako gaitasuna direla eta. Hain zuzen ere, zinta horretan elkarrizketaren beharra azpimarratzen da eta topaketa leheneratzaileen balioa eta indarra mahai gainean jartzen ditu.

Baina ekimen horiek funtziona dezaten, triangeluaren hiru hankek zutik egon behar dute: presoak, birhezitzaileak eta gizarte zibila. "Baten batek huts egiten badu, ereduak porrot egingo du eta hitz onen diskurtsoan geratuko gara. Baina ez dugu hori nahi, eta horregatik da garrantzitsua Aukerak. Hiru hanka horiek ondo lotuta egon daitezen aktiboki lan egingo duen agentzia batena. Preso konprometituak, haien prestakuntza eta laneratzea errazteko tresnak eta aukera hori emateko prest dagoen gizartea".